|
Grafrust is heilig voor moslims (Trouw 23-11-07) |
|
|
|
Er worden steeds meer grafakkers ingewijd om moslims te begraven. Toch laten de
meesten zich liever begraven in het land van herkomst.
Beheerders van begraafplaatsen worden steeds meer geconfronteerd met moslims die
op hun terrein begraven willen worden, zegt de LOB, de Landelijke Organisatie
van Begraafplaatsen. „Onzin. Negentig procent van de moslims kiest er nog steeds
voor gerepatrieerd te worden”, zegt Ibrahim Wijbenga, van de stichting
Islamitisch Begrafeniswezen (IBW).
De LOB presenteerde gisteren de
Handleiding Islamitisch Begraven. Daarin komen onder meer culturele en
religieuze aspecten voor de inrichting en het beheer van islamitische grafakkers
aan de orde.
Nederland telt één volledig islamitische begraafplaats, in
Almere. Op zeventig begraafplaatsen is, volgens Pauline Harmsen, landelijk
consulent van de LOB en samensteller van het boekje, een aparte ruimte voor
moslims. In het Limburgse Helden praatten de Turkse en Marokkaanse gemeenschap
sinds 2001 over een moslimbegraafplaats. In 2003 leidde de toenmalige
burgemeester Kleijngeld de feestelijke opening. Vier jaar na die opening zegt
een gemeentewoordvoerder: „De begraafplaats is nog leeg. Er staat slechts één
gedenkteken van een moslimkind dat in Marokko is begraven.”
De eerste
generatie allochtonen kiest doorgaans voor een laatste rustplaats in het
geboorteland. Maar ook hun kinderen worden bij overlijden nog vaak
gerepatrieerd. Wijbenga: „Vroeger gingen Turkse en Marokkaanse ouders na een
geboorte naar het stadhuis om hun kindje aan te geven, en vervolgens reden ze
naar het consulaat om een uitvaartverzekering af te sluiten. Het is een
automatisme: bij overlijden word je door een Nederlandse begrafenisonderneming
thuis opgehaald, gewassen, naar Schiphol gebracht en thuis in Marokko of Turkije
aan de familie overhandigd.”
De Turkse en Marokkaanse moslims vullen op
de islamitische begraafplaatsen niet de meeste graven. Op het Groningse
Selwerderhof, met gemiddeld tien moslimbegrafenissen per jaar, liggen ook
Syriërs, Ethiopiërs en Algerijnen begraven. Ze liggen allen op de rechterzij met
het gezicht naar Mekka en hebben genoeg ruimte om bij de wederopstanding rechtop
te zitten. Verder, zo vertelt teamleidster Hedy Kunst-Vegter, heeft elke
moslimstroming zijn eigen rituelen. Vrouwen mogen niet aanwezig zijn bij een
Algerijnse begrafenis, omdat hun heftige emoties de dode ziel afleiden.
Ethiopische vrouwen mogen wel de doden vergezellen met hoge en schelle
kreten.
Eén ding is voor alle moslims hetzelfde: de angst voor het
schenden van de eeuwige grafrust. „Door ruimtegebrek worden de grafrechten in de
toekomst waarschijnlijk nog korter”, denkt Kunst-Vegter. Stadsdeelvoorzitter
Ahmed Marcouch (Amsterdam Slotervaart) opperde vorig jaar, tijdens het
presenteren van plannen voor een islamitische begraafplaats in Amsterdam, de
botten na verloop van jaren, onder toezicht van een imam te herbegraven in een
knekelveld. „Dat is iets waar wij in de moskee veel over moeten
praten.”
Moslims willen vooralsnog de grafrust, ’de eeuwige rustplaats’
gewaarborgd zien. Wijbenga: „Mevrouw Harmsen wil nu een systeem dat je elke keer
na tien jaar je plekje kunt verlengen. Maar dat willen moslims niet. Want wat
als je geen kinderen hebt? Of je kinderen hebben over tien jaar geen
geld?”
„Op de meeste begraafplaatsen in Nederland worden de graven na
een x-aantal jaar worden geruimd. In andere westerse landen wordt al veel beter
rekening gehouden met de islamitische wensen op dit gebied”, zegt Wijbenga.
„Misschien is dit een treffend voorbeeld van de integratie hier. Het lukt niet
zo lekker. Door onbekendheid, maar ook door halsstarrigheid, door een gebrek aan
flexibiliteit en inlevingsvermogen
|
Actualiteiten 